Η τάση αυτή εργάζεται αδιάκοπα για την πραγμάτωση του οργανισμού, αλλά χρειάζεται το «κατάλληλο έδαφος» για να ευδοκιμήσει. Παρέχει ένα χώρο απόλυτης ασφάλειας και εμπιστοσύνης, μέσα στον οποίο το παιδί μπορεί να εκφράσει, να κατανοήσει, να επεξεργαστεί τις εμπειρίες και τα συναισθήματά του και να επιλύσει τις δυσκολίες του.

Διαφέρει από τις παραδοσιακές θεραπείες στο ότι δεν βασίζεται στο λόγο, αλλά στο παιχνίδι. Τα παιδιά δεν καλούνται να εξηγήσουν τι τα απασχολεί, αλλά χρησιμοποιούν το παιχνίδι με βάση τις δικές τους ικανότητες και το δικό τους ρυθμό, ώστε να εκφράσουν συμβολικά τις ανησυχίες τους, τις επιθυμίες και τους φόβους τους.

Η Παιγνιοθεραπεία αποτελείται από τρία στάδια παιχνιδιού (EPR Developmental Paradigm): το σωματικό – αισθητηριακό παιχνίδι (embodiment),  το προβολικό παιχνίδι (projection) και το παιχνίδι ρόλων (role play). Μέσα από αυτά τα στάδια το παιδί ανακαλύπτει συμβολισμούς και μεταφορές προκειμένου να κατανοήσει τον κόσμο και αυτές οι μεταφορές ενσωματώνονται, προβάλλονται και γίνονται δράση μέσα από το παιχνίδι. Τα στάδια αυτά ανάπτυξης του παιχνιδιού ακολουθούν τα στάδια ανάπτυξης της νοητικής, συναισθηματικής, κοινωνικής νοημοσύνης του ατόμου και στις περιπτώσεις που έχουν διαταραχθεί μπορούν να ανακτηθούν στη θεραπεία.